Frank Vastbinder over haptonomie

Naast geriatrisch fysiotherapeut ben ik ook als haptonoom werkzaam bij Fysiotherapie Glanerbrug. Het is een perfecte aanvulling op mijn kennis als fysiotherapeut. Naast de pijn kan ik hiermee ook aandacht geven aan de onderliggende oorzaak van de klacht. Haptonomie werkt goed bij terugkerende klachten van de rug, nek en schouder. Maar ook bij herhaaldelijke blessures en stress-gerelateerde klachten als hyperventilatie en burn-out.

De letterlijke betekenis van haptonomie is de leer van het menselijk gevoel en gevoelsleven. Veel klachten hebben te maken met een verstoorde balans tussen voelen, denken en doen. Zo had ik als patiënt een hardloper die telkens met dezelfde blessureklachten bij mij kwam. Ik ben toen gaan onderzoeken of er bepaalde karaktereigenschappen, onderliggende overtuigingen of gevoelens achter deze klacht zaten. In hoeverre luistert de patiënt naar de signalen van zijn lichaam? Heeft hij bijvoorbeeld een enorm werkethos en zo ja, waar komt dat vandaan en kan ik hem er bewust van maken? Hem laten zien dat hij hierdoor telkens over zijn grenzen gaat waardoor hij geblesseerd raakt? Zo constateerde ik bij een andere patiënt dat ze op de loopband altijd beter wilde presteren dan de vorige keer. Toen ik haar vroeg of deze doelgerichtheid mogelijk het plezier van het bewegen in de weg stond, was dat een echte eyeopener voor haar.Dergelijke inzichten helpen patiënten de werkelijke oorzaak van hun klacht weg te nemen.

Bewustwording

Wat ik vaak aan mijn patiënten vraag is: wat zou deze klacht je willen vertellen? Dat brengt hen aan het denken en in contact met hun gevoel. Ik krijg dan ook vaak het antwoord: ik zou het eigenlijk rustiger aan moeten doen en minder hooi op mijn vork moeten nemen. Deze bewustwording helpt hen ook op de langere termijn klachtenvrij te blijven.

Aanraking

Bij haptonomie is aanraking tussen de therapeut en de patiënt een belangrijke ingang van de begeleiding. Via de aanraking kun je in contact komen met onderliggende gevoelens die de oorzaak van de klacht zijn. Aanraking heeft bovendien een helend vermogen, dat blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek.

Stressklachten

Haptonomie behaalt ook goede resultaten bij stress-gerelateerde klachten. Denk aan overspannenheid, hyperventilatie en burn-out. Enerzijds omdat deze klachten vaak onderliggende oorzaken hebben. Anderzijds omdat de aanraking helpt uit je gedachten te komen en ontspannen in het hier-en-nu te leven. De behandeling op haptonomische basis valt onder de vergoedingen voor algemene fysiotherapie. Hiervoor is geen verwijzing nodig.